Rys historyczny systemów jakości


Pierwsze zapisy dotyczące jakości znaleziono w Kodeksie Hammurabiego, który powstał ok. 1750 r. przed Chrystusem. Odpowiedni przepis nakazywał ukarać murarza, jeśli dom przez niego zbudowany nie jest odpowiedniej jakości i przez to zawali się i zabije mieszkańca. W grobowcu jednego z faraonów egipskich odkryto opis metody kontroli równoległości bloków kamiennych za pomocą sznura. Metoda ta datowana jest na 1450 rok przed Chrystusem. 

W Ameryce w zakładach Forda w 1910 r. oddzielono funkcję kontroli od funkcji produkcji. Było to efektem wprowadzenia zasad opracowanych przez Fryderyka Taylora. W 1916 r. Henri Fayol przedstawia pięć etapów zarządzania: przewidywanie, organizacja, decydowanie, koordynacja, kontrola. Rok 1920 uznaje się jako przełomowy w podejściu do jakości, gdyż wtedy to firma Western Electric wykorzystała zalecenia Jones'a dotyczące organizacji jakości i utworzyła dział jakości, oddzieliła kontrolę jakości od produkcji i przyporządkowała ją bezpośrednio kierownictwu. 

W kolejnych latach znajdują zastosowanie metody statystyczne takie jak:

  • SPC - metoda statystycznego sterowania procesem (W. Shewart, W. Deming)
  • Analiza Pareto Lorenza - metoda klasyfikacji wad wg ich ważności.


       W latach 1950-1951 Wiliam Deming i Joseph Juran organizują konferencję na temat nowych koncepcji jakości. Zostaje przedstawionych "14 zasad Deminga", które określają podstawowe zasady jego podejścia do zarządzania. Lata 60. i 70. to rewolucja na rynkach światowych ponieważ pojawiają się tu wyroby japońskie bardzo dobrej jakości i po konkurencyjnych cenach. To wynik wprowadzenia koncepcji Deminga. Philip Crosby w 1961r. przedstawił koncepcję "zero wad" w zakładach Martin Marietta, a w 1966 wprowadził tam system odpowiedzialności robotnika za operacje, które wykonuje. 

       W 1985 r. powstają projekty norm ISO 9000, które po dwóch latach zostają przyjęte przez CEN w postaci norm europejskich EN 29000. Kraje Wspólnoty Europejskiej i EFTA również decydują się na zastosowanie tych norm. W latach 1989-1991 ukazują się kolejno normy EN 45000 i ISO 10011. W 1993 r. normy ISO 9000 zostają wdrożone do norm polskich jako seria PN-EN 29000. W 1994 r. ukazuje się nowa seria norm ISO 9000:1994, przyjęta przez CEN jako seria EN 9000, a w 1996 r. przez Polskę jako seria PN-EN 9000:1996. W roku 2000 zostają wprowadzone kolejne modyfikacje do norm serii ISO 9000, SA to m.in. wprowadzenie podejścia procesowego do zarządzania oraz obowiązku ciągłego doskonalenia. 


Autor: Aleksandra Zylik
Literatura:
1. H. Pawłowska, M. Rączka, A Tabor, S. Truś, "Nowoczesne zarządzanie jakością", Tom I, Centrum Szkolenia i Organizacji Systemów Jakości, Kraków 2004 
2. Strona internetowa http://www.jakosc.biz/historia.php

Polecane szkolenia

Left
Right